Braingame Brian behandelstudie

De data-verzameling voor dit onderzoek is inmiddels afgerond. Er kunnen geen deelnemers meer aangemeld worden. Wij zijn in afwachting van de resultaten van het onderzoek.

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen met het Noonan syndroom vaker problemen hebben met de sociale informatieverwerking (oftewel sociale cognitie) en met de denkfuncties die nodig zijn om doelgericht te handelen (executieve functies). In deze behandelstudie wordt onderzocht of de executieve functietraining Braingame Brian ook bij kinderen en jongeren met het Noonan syndroom kan helpen om het executieve functioneren en de sociale cognitie te verbeteren.

Achtergrond van het onderzoek

Binnen het Topklinisch Centrum voor Neuropsychiatrie van Vincent van Gogh (VvG) in Venray wordt al vele jaren onderzoek gedaan naar de neuropsychologie (het wetenschapsgebied dat de samenhang tussen hersenfuncties en gedrag bestudeert) bij mensen met het Noonan syndroom. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat volwassenen met het Noonan syndroom vaker sociaal-cognitieve problemen hebben dan mensen zonder het syndroom. Onder sociale cognitie worden alle denkprocessen verstaan die nodig zijn voor sociale interacties, zoals het herkennen en interpreteren van eigen gevoelens, maar ook het vermogen om andermans gevoelens te herkennen en je hierin te verplaatsen. Mensen met het Noonan syndroom blijken bijvoorbeeld meer moeite te hebben met het herkennen en verwoorden van hun eigen gevoelens dan mensen zonder dit syndroom.

Waar lopen kinderen met het Noonan syndroom tegenaan?

Bij kinderen en jongeren met het Noonan syndroom is uit onderzoek naar voren gekomen dat ze vaker zwakkere sociale vaardigheden hebben en meer moeite hebben om eigen emoties te reguleren dan leeftijdsgenoten zonder het syndroom. Kinderen en jongeren met het Noonan syndroom hebben in het dagelijks leven ook vaker problemen met de executieve functies. Onder executieve functies worden cognitieve processen (oftewel denkfuncties) verstaan die nodig zijn om gedrag te plannen en te sturen. Zij blijken bijvoorbeeld meer moeite te hebben met het behouden van hun aandacht en het remmen van hun gedrag. Tot op heden bestaat er echter voor kinderen en jeugdigen met het Noonan syndroom nog geen training om executieve en sociaal-cognitieve klachten te verminderen. Wel is er een executieve functietraining ontwikkeld voor kinderen met een Aandachtstekort-Hyperactiviteitstoornis (ADHD), aangezien kinderen met ADHD ook vaker executieve problemen hebben. Deze training heet Braingame Brian.

Doel van het onderzoek

Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen met ADHD na het voltooien van de Braingame Brian training minder problemen in het executieve functioneren lieten zien. Uit ander onderzoek bij kinderen met een autismespectrumstoornis bleek dat het volgen van een executieve functietraining ook de sociale cognitie kon verbeteren. Het blijkt dus mogelijk om sociale cognitie en executief functioneren te verbeteren door middel van een executieve functietraining. Onderzoekers gaan er van uit dat adequate executieve functies de basis vormen voor goede sociaal-cognitieve vaardigheden. Daarom is het zinvol om executieve functies te trainen om zo vooruitgang op beide cognitieve domeinen te bereiken.

Wat is Braingame Brian?

Braingame Brian is een wetenschappelijk onderbouwde computertraining, gericht op het verbeteren van de executieve functies. Executieve functies zijn denkfuncties die nodig zijn om planmatig en doelgericht te handelen. Dankzij deze functies zijn mensen bijvoorbeeld in staat om met een taak te starten, een oplossing voor een probleem te bedenken en te reageren op veranderingen. Executieve functies helpen bij het plannen en organiseren, maar ook met het sturen en controleren van gedrag. Hierdoor oefenen executieve functies invloed uit op allerlei dagelijkse activiteiten. Als er problemen zijn in het executieve functioneren, leidt dit vaker tot problemen in het dagelijks leven, bijvoorbeeld in het leren op school.

Braingame Brian is gebaseerd op het wetenschappelijke inzicht dat denkfuncties te trainen zijn en dat de positieve effecten ook na enige tijd blijven bestaan. Braingame Brian bestaat uit drie trainingstaken, die worden aangeboden binnen een spelwereld. De executieve functies die door Braingame Brian worden getraind zijn impulscontrole (gedrag remmen), flexibiliteit (soepel van aanpak wisselen) en werkgeheugen (informatie kort vasthouden en verwerken). De spelwereld is om de trainingstaken heen gebouwd en daagt kinderen uit deze uit te voeren, omdat de spelwereld zich steeds verder uitbreidt naarmate meer taken goed worden uitgevoerd. Hierdoor wordt de motivatie van kinderen om te trainen versterkt. De moeilijkheidsgraad van de trainingstaken wordt op basis van het prestatieniveau van het kind automatisch aangepast, waardoor de taken voor alle kinderen uitdagend blijven. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen met ADHD na het voltooien van Braingame Brian minder problemen in het executieve functioneren lieten zien dan vóór het voltooien van deze training. Het positieve effect van de training was ook zichtbaar in het dagelijks gedrag van de kinderen; ouders ervaarden minder problemen met betrekking tot het executieve functioneren van hun kinderen.