Aandachtspunten op het gebied van schools functioneren

De afgelopen jaren is er steeds meer onderzoek gedaan naar de informatieverwerking en gedragskenmerken van groepen kinderen en jongeren met het Noonan syndroom (zie bronvermelding onderaan deze pagina). Dit zijn de belangrijkste bevindingen. Let op, niet alles geldt voor alle kinderen met het Noonan syndroom, er zijn veel individuele verschillen.

Kinderen met het Noonan syndroom hebben als groep een laaggemiddeld intelligentieniveau met een brede spreiding.
Leerproblemen komen vaak voor. Overweeg aanpassingen in de klas en extra ondersteuning.
Veel kinderen hebben een vertraagde taal- en spraakontwikkeling. De meerderheid krijgt logopedie en articulatieproblemen komen vaak voor.
Ook een vertraagde motorische ontwikkeling en motorische ‘onhandigheid’ (bijv. struikelen of moeite met schrijven) komen vaak voor. Fysiotherapie en hulpmiddelen of aanpassingen op school kunnen helpen.
Kinderen met het Noonan syndroom hebben vaker problemen met horen en zien.
Het tempo van informatieverwerking ligt meestal wat lager.
Concentratieproblemen en een verhoogde afleidbaarheid komen vaak voor. Ook kunnen kinderen met het Noonan syndroom vaker druk gedrag laten zien en moeite hebben om zichzelf ‘af te remmen’.
Plannen, organiseren en overzicht houden is meestal moeilijk. Ondersteuning bij ‘leren leren’ kan behulpzaam zijn.
Sociale problemen en aansluiting vinden bij leeftijdsgenoten komen veel voor bij kinderen met het Noonan syndroom. Moeite met het reguleren van eigen emoties en gedrag, maar ook een (nog) jonger sociaal-emotioneel ontwikkelingsniveau lijken een rol te spelen. Ondanks dat kinderen hierin doorgaans een positieve ontwikkeling doormaken, is ondersteuning van deze vaardigheden in de vorm van een sociale vaardigheidstraining soms zinvol.
Moeite met het herkennen en uiten van eigen gevoelens. Hierdoor kunnen kinderen met het Noonan syndroom soms plotseling heel boos of verdrietig worden en duurt het even om te kalmeren. Angst- en stemmingsklachten komen vaker voor, evenals onzekerheidsklachten in relatie tot het gevoelde ‘anders zijn’.
Kinderen met het Noonan syndroom zijn vaker en sneller moe (mede als gevolg van frequent voorkomende hartproblematiek) en hebben meer last van pijnklachten dan andere kinderen.

Naast bovenstaande aandachtspunten voor ouders en leerkrachten, mag ook vermeld worden dat kinderen met het Noonan syndroom vaak:

Lief en vriendelijk zijn.
Gezellig zijn en goed kunnen kletsen.
Spontaan en lekker aanwezig zijn.
Opmerkzaam zijn voor dingen die anderen niet zien of opmerken.
Behulpzaam zijn.
Graag goed hun best willen doen.
Gevoelig zijn en zich goed kunnen verplaatsen in anderen.

Meer informatie over het Noonan syndroom en onderwijs vind je op de Onderwijspagina

Bronvermelding
1. Pierpont, E.I. (2016). Neuropsychological functioning in individuals with Noonan syndrome: a systematic literature review with educational and treatment recommendations. Journal of Pediatric Neuropsychology, 2, 14-33. https://doi.org/10.1007/s40817-015-0005-5
2. Foy, A.M.H., Hudock, R.L., Shanley, R., & Pierpont, E.I. (2022). Social behavior in RASopathies and idiopathic autism. Journal of Neurodevelopmental Disorders, 14:5. https://doi.org/10.1186/s11689-021-09414-w